top of page

‘De Verbinding' - Lynne Mc Taggert
Recensie van Dirk Van den Eede  

Boekbespreking.jpg
LynneMcTaggart-author.webp

Mensen die een bijna-doodervaring hebben gehad beweren vaak dat alles en iedereen met alles en iedereen is verbonden. Je maakt deel uit van een groter geheel, maar je blijft ook jezelf. Een mooie metafoor is dat je bent als een muzikant in een orkest: die gaat helemaal op in het grotere geheel van de muziek, maar bespeelt wel zijn eigen instrument. Dat klinkt allemaal heel mooi, maar heeft de wetenschap daar iets over te zeggen?

​

Zeker. Over het onderwerp zijn boeken geschreven en één van de beste is ‘De verbinding’ van de Amerikaanse wetenschapsjournaliste Lynne McTaggart. In haar inleiding schrijft ze dat het onze maatschappij juist aan verbinding mankeert. “Mededinging is de schering en inslag van de samenleving in de meest ontwikkelde landen. Het is de motor van onze mondiale economie en wordt tot de meest fundamentele van onze onderlinge relaties gerekend.” (p.16) Over grote delen van de planeet vieren neoliberalisme en individualisme hoogtij, maar volgens McTaggart is dat niet hoe de natuur en het universum in elkaar zitten, en ze heeft het tot haar missie gemaakt dat aan te tonen. “Dit boek heb ik geschreven om je te laten zien dat wij volgens een achterhaald stelsel van gedragsregels leven. Ik wil je tonen dat het wetenschappelijke verhaal over wie wij zijn drastisch is veranderd en dat wij mee moeten veranderen om te kunnen overleven. De drang tot wedijveren die nu zo’n grote rol speelt in ons zelfbeeld en de onderstroom vormt van ons aller leven, is dezelfde geestesgesteldheid die geleid heeft tot alle mondiale crises die ons nu dreigen te vernietigen.” (p.24)

Wat ik aan McTaggart zo goed vind, is dat ze nooit gaat zweven, maar steeds met logische, nuchtere argumenten komt. “Hoewel we ons leven zijn begonnen vanuit de vereniging van twee individuen, staan we er – zo maakte de wetenschap ons wijs – de rest van ons leven alleen voor.” (p.35) McTaggart focust op nieuwe, toonaangevende vormen van wetenschap, zoals de kwantumfysica, waarop zowat al onze moderne technologie is gebaseerd, je kan dus niet beweren dat kwantumfysica, hoe vreemd ook, kletskoek is. Kwantumfysica is de studie van de microwereld, zeg maar het atoom en alles wat kleiner is. Maar aangezien de macrowereld – onze wereld – is opgebouwd uit die deeltjes, kan je kwantumfysica niet als iets aparts zien. “Hoe dieper fysici in de wereld doordringen, des te meer komen zij tot de ontdekking hoezeer alles afhankelijk is van alles en in laatste instantie niet van de rest kan worden gescheiden.” (p.85). “Alleen al het woord ‘deeltje’ – dat een afzonderlijke, grijpbare realiteit suggereert – is een verkeerde benaming. Als deeltjesfysici doordringen in de diepste domeinen van de materie, is er niet echt iets!” (p.86) Eerder heb ik al verwezen naar het tweespletenexperiment dat talloze keren is uitgevoerd, en telkens bleek weer dat materie niet meer is dan een verdichting van energie, wat ook Einstein al beweerde. Meer info: https://www.youtube.com/watch?v=Bm2WievRZWA


“De ‘kleine dingen’ waaruit grote dingen in het universum bestaan, blijven geen moment gelijk, maar veranderen voortdurend. Alle subatomaire deeltjes wisselen aan de lopende band informatie uit met hun omgeving en worden in een dynamisch proces steeds anders geordend. Het universum bevat een onnoemelijk aantal vibrerende energiepakketjes die voortdurend energie uitwisselen, alsof ze deelnemen aan een oneindig balspel met een kwantumzee van licht. Feitelijk zijn ze er niet constant, want ze duiken om de haverklap op in het bestaan en verdwijnen weer. Ze laten zich heel even zien voordat ze weer onderduiken in het energieveld waaruit ze voortkomen.” (p.94)

Zet je schrap, want nu volgt een zin die verbluft. “Hoewel jij op elk moment dezelfde lijkt te zijn, vorm je bij iedere ademtocht een volledig nieuw brouwsel van subatomaire energie.” (p.96)
 

Kwantumfysica is overal, letterlijk in je lichaam, er is nu ook een wetenschap die kwantumbiologie wordt genoemd. Darwin heeft met zijn evolutietheorie belangrijk werk geleverd, en ook de ontdekking van DNA door Watson en Crick is een mijlpaal. Wat die twee theorieën gemeen hebben is dat ze het lichaam toch zien als een onafhankelijke entiteit, een organisme dat met een eigen besturingssysteem op zichzelf staat. Klopt niet, beweert McTaggart, en ze bloemleest uit recent werk van vooraanstaande wetenschappers. Vele processen die zich in ons lichaam afspelen worden in gang gezet door omgevingsfactoren zoals “signalen uit de lucht die we inademen, uit het water dat we drinken, uit het voedsel wat we consumeren, uit de gifstoffen waaraan we blootstaan”. (p.154) “Je kunt er niet langer van uitgaan dat genen de enige drijvende kracht van de natuur zijn, als hun programmering door invloeden van buitenaf volledig kan worden ontwricht.” (p.192) “Deze nieuwe ontdekkingen werpen een paar onrustbarende vragen op, zoals: Waar eindig ‘ik’ en waar begint de rest van het universum? Wat wil het eigenlijk zeggen ‘ik’ te zijn als ik door iedere wisselwerking met het universum verander – met iedere hap voedsel die ik neem, met iedereen die ik ontmoet, met iedere plaats die ik bezoek? Hoe kan ik mezelf nog zien als een autonoom wezen?” (p.194)
 

Ik lees jullie antwoorden op die laatste vraag graag in de commentaren. Mijn recensie is niet meer dan een inleidinkje tot ‘De verbinding’, een fantastisch boek, doe jezelf een plezier en lees het. Misschien kom ik er later nog op terug.

Eerder besprak ik al ‘Het veld’ van Lynne McTaggart. Die recensie vind je (binnenkort) hier https://www.ponto3.org/boeken

​

Dirk

bottom of page